SİTEMİZ BİLİM VE TEKNOLOJİ SİTESİDİR
  HELİKOPTERLERİN PARÇALARI
 
Helikopter Gövdeleri

Sabit kanatlı uçak gövdeleri gibi helikopter gövdeleri de kaynak edilmiş kafes kirişlerden, monokok konstrüksiyon veya yarı-monokok konstrüksiyon şeklinde imal edilir. Gövdenin dış görünüşü uçaklardan oldukça farklı olmasına rağmen bir çok helikopter gövdesi sabit kanatlı uçakların gövdesinde kullanılan elemanların benzerleri kullanılır. Örneğin bir çok helikopterde gövdeyi düşey olarak kavrayan balkhed, kaburga ve halkalar kullanılır. Günümüzde yüksek hızlı helikopterlerin gövde görünüşleri, sürüklemenin mümkün olduğu kadar düşürülmeye çalışılması nedeni ile akıma uygun şekiller verilmeye gayret edilir.

Klasik imal usulünde tipik bir helikopter gövdesi ve kuyruk bumu; alüminyum balkhedlere, lonjeronlara ve takviyelere perçinlenmiş gerilmeli düz veya kanallı kaplamadan oluşur. Yangın duvarı ve motor kısmı genellikle paslanmaz çelikten yapılır. Normalde kuyruk bumu alüminyum balkhedler, ekstrüzyon lonjeronlar, kaplama panelleri veya kaynaklanmış çelik tüplerden yarı-monokok olarak inşa edilir. Günümüzde daha hafif ve korozyona mukavim helikopter gövdelerini yapmak üzere kompozit yapılar kullanılmaya başlanmıştır. Şekil 23'te Cougar As532 helikopterinin fabrika yapım aşamaları, şekil 24'te ise yapısal elemanları gösterilmiştir.

Helikopter ve uçak gövdelerinin ana karakteristikleri şunlardır:

Belirli bir mesafeye taşınacak paralı ağırlığı veya faydalı ağırlığı içine alan bir kabuk yapı teşkil eder. Gövde, paralı ağırlığı alçak basınca, şiddetli rüzgara, soğuk ve sıcak gibi iklimsel tesirlere karşı koruduğu gibi gürültüye karşıda korur.

Uçakta kokpiti barındıracak en uygun yer gövdedir. Bunun da en işlevli kısmı burundur.

Gövde, kanadın, kuyruğun bazen de motorlar gibi belli başlı kısımların bağlandığı esas yapı olarak düşünülür. Bazı uçaklarda özellikle kuyruk ve motorlar, kuyruk bumu ve kanat gibi diğer kısımlarda bağlanır. Avcı uçaklarında ise gövde özellikle motorları içine alır.

Yakıt ve/veya iniş takımları ile uçak sistemleri olan hidrolik teçhizat, uçuş donanımları, elektriksel sistemler, silah sistemleri ve yedek güç sistemleri genellikle gövdeye bağlanır.

Yukarıda belirtilen karakteristikleri taşıyan fakat aerodinamik bakımdan çeşitli farklılıklar gösteren çeşitli gövde şekilleri düşünülebilir.

Şekil 24 - Cougar helikopteri yapısal elemanları

Dik kalkıp inebilen uçaklar havacılığın ilk yıllarından beri insanoğlunun hayallerini süslemiştir. Helikopterler bu rüyayı büyük ölçüde gerçekleştirmiş olmalarına karşı bazı dezavantajları bulunmaktadır.

Günümüzde kalkış ve iniş yapabilmek amacıyla uzun pist gerektiren uçaklar yerine helikopter gibi dik inip kalkabilen, helikopterden hızlı uçak dizaynları yapılmaktadır. Bu tip tasarımda normal uçak gövdesi helikopter palleri ile donatılmıştır.

Bu tip tasarımda kanat uçlarında bulunan iki adet turboşaft motor kendilerine bağlı helikopter rotorundan geliştirilmiş ve aynı mekanizmalara sahip paleleri döndürür. Bu motorlar kanat bağlantısında bulunan bir mafsal mekanizma ile 90 derece yukarı doğru dönüp kanada dik, rotor paleleride kanada paralel duruma gelirler. Bu şekilde dik kalkış ve iniş yapabildikleri gibi havada durabilirler.

Bu tip yapıda kanat ucundaki ağırlık normal uçaklara göre daha fazla olduğu için kanat gövde bağlantılarının, kanatta yük taşıyan elemanların son derece mukavemetli olması gerekmektedir. Ayrıca kanat içinde diğer uçaklarda olduğu gibi uçuş kumanda yüzeyleri kumanda kabloları vb gibi elemanlar yerine motorlardan biri arızalandığında diğer pali döndürmek amacıyla paller arasında bağlantı sağlayan miller ve benzeri elemanlar bulunmaktadır.

Bu ödevde bu tip yapının ayrıntılarına daha fazla girilmeyecektir. Burada sadece helikopter ve uçakların dışındaki bu yapıdan haberdar olunması amacıyla kısa bir açıklama yapılmıştır. Kalkış inişte helikopter gibi, normal yatay uçuşta ise uçak gibi hareket eden uçaklara örnek şekil 25'te gösterilmiştir.

 

Şekil 25 - Dikey inip kalkabilen uçaklara bir örnek

 


 
  Bugün 77825 ziyaretçi (169599 klik) kişi burdaydı!  
 
WEP SİTEMİZE HOŞGELDİNİZ... Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol